معرفی رشته های موتوراسپورت، ناسکار

فرمول یک ایران:

در ادامه ی مجموعه مقالات معرفی رشته های موتوراسپورت این هفته قصد داریم شما را بیشتر با ناسکار آشنا کنیم. ناسکار از مجموعه مسابقات اتومبیلرانی است که در اروپا و آمریکا و کانادا و مکزیک برگزار میشود اما بحث اصلی ما معرفی ناسکار آمریکایی و مخصوصا سری اسپرینت کاپ این رشته است. محبوبیت این مسابقات در آمریکا با رشته هایی بیس بال و فوتبال آمریکایی قابل مقایسه است اما در اروپا و آسیا با وجود رقابت هایی مثل فرمول یک و فرمولا ای توجه چندانی به این رشته نمیشود اما علاقه مندان به مسابقات اتومبیلرانی چرخ بسته لذت تماشای مسابقات ناسکار را در کمتر مسابقاتی می یابند. در ادامه نکاتی در مورد برگزاری مسابقات و پیست های مختلف را با هم مرور میکنیم.

تاریخچه ی برگزاری

اولین فصل مسابقات ناسکار که به معنی ( اتحادیه ی ملی مسابقات اتومبیلرانی استوک) است در سال 1949 برگزار شد. بیل فرانس پدر در شکل گیری و سازماندهی مسابقات نقش بسزایی داشت به طوری که او را موسس مسابقات اتومبیلرانی استوک مینامند. تا سال 1972 که پسرش بیل فرانس جونیور جایگزین او شد در مقام خود ماند. این مقام تا سال 2000 در دست فرانس پسر بود که مایک هیلتون توانست انحصار خاندان فرانس را در این ورزش بشکند و به مدیر مسابقات تبدیل شود. البته این مدیریت طولی نکشید و در سال 2003 برایان فرانس (پسر فرانس جونیور) قدرت را به دست گرفت و تا کنون در این مقام باقی است. البته مایک هیلتون به عنوان مشاور ارشد برایان فرانس، هنوز هم از بانفوذ ترین افراد این ورزش است.

فرانس و هیلتون

پیست های مسابقات

در نگاه اول پیست های ناسکار، بیضی های شبیه به هم هستند که رانندگان در آن ها دور میزنند اما دو معیار اساسی این پیست ها را از هم متمایز میکند.

1طول پیست

2.شیب جانبی یا banking

بر اساس طول، پیست های ناسکار به چهار دسته تقسیم میشوند.

پیست های کوتاه. کمتر از یک مایل

مثل بریستول، مارتینزویل و فینیکس

پیست های میانه از یک مایل تا دو مایل

مثل آتلانتا، شارلوت و کنتاکی

پیست های سرعت بالا. بیشتر از دو مایل

مثل دیتونا، تالادگا و ایندیاناپولیس

علاوه بر این ها دو پیست جاده ای هم از مسابقات میزبانی میکنند. این مسابقات در پیست های واتکنز گلن و سونوما برگزار میشود تا مهارت رانندگان در پیست های جاده ای هم محک بخورد.

همان طور که گفته شد پیچ های پیست های بیضی ناسکار دارای شیب جانبی است که به رانندگان این اجازه را میدهد که با سرعت بالا به آن ها وارد و از آن ها خارج شوند. این درجه ی شیب در هر پیست متفاوت است مثلا در مارتینسزویل 12 درجه و در پیست سرعت بالای تالادگا 36 درجه است. همین اختلاف باعث میشود تا رانندگان با تنظیمات مختلفی در هر مسابقه شرکت کنند.

پیست تالادگا

روشی دیگر برای تقسیم بندی پیست های ناسکار وجود دارد و آن بر اساس شکل است.

بیضی کامل:

پیست هایی که دو پیچ 180 درجه ای دارند و با دو مستقیمی هم اندازه به هم متصل میشوند. مثل پیست بریستول

بیضی های مثلثی:

تنها تفاوت آن ها با پیست های بیضی کامل، مستقیمی اصلی آنان است که نوک تیز شده و شکلی مثلثی به پیست میدهند. مثل پیست دیتونا

پیست دیتونا

بیضی های چهارگوش:

در ابتدا و انتهای مستقیمی اصلی این پیست ها دو زاویه ی پیچ مانند وجود دارد که شکلی مربعی به مسیر مستقیمی این پیست ها میدهند. مثل پیست تگزاس

پیست تگزاس

بیضی های دی-شکل:

همان طور که از اسم آن ها مشخص است، مستقیمی اصلی آن ها به شکل حرف انگلیسی(D) در طراحی شده و شکلی خاص به این پیست ها میدهند. مثل پیست شیکاگولند

پیست شیکاگولند

مشخص است که پیست های جاده ای در این نوع طبقه بندی جای نمیگیرند.

سطوح مختلف مسابقات

سری اسپرینت کاپ sprint cup

بالاترین سطح مسابقات ناسکار این سری است. جایی که ستارگان این رشته برای کسب قهرمانی و برد با هم رقابت میکنند.

امسال رانندگان با سه خودروی شورولت اس اس و فورد فیوژن و تویوتا کمری با هم به رقابت میردازند. محدودیت تیم ها برای تقویت ماشین های خود 725 اسب بخار است. در سال های اخیر به دلیل ایمن تر کردن خودرو مسابقات این تغییرات را اعمال کرده اند.

ناسکار اسپرینت کاپ

سری ایکسفینیتی (Xfinity)

این مسابقات پشتیبان مسابقات اسپرینت محسوب میشود. رانندگان جوان در این رقابت ها شرکت میکنند تا توجه حامیان مالی و صاحبان تیم ها را به خود جلب کنند و بتوانند در مسابقات اسپرینت شرکت کنند.

فورد موستانگ، شورولت کامارو و تویوتا کمری، امسال در این رقابت ها شرکت میکنند. مدت این مسابقات از سری اسپرینت کوتاه تر است و اغلب رانندگان حرفه ای از شرکت در این مسابقات پرهیز میکنند ولی منعی برای شرکت آن ها در این مسابقات وجود ندارد

ناسکار سری ایکسفینیتی

سری وانت یا (camping world truck series)

این مسابقات با وانت های تقویت شده برگزار میشوند. سه مدل شورولت سیلورادو، تویویا تاندرا و فورد اف 150 در این رقابت ها شرکت میکنند.

کمپینگ ورلد ناسکار

پروسه ی مسابقات

تمرینات

تمرینات قبل از مسابقه به دو شکل برگزار میشود. در روش اول دو جلسه ی یک 85 دقیقه ای قبل از تعیین خط برگزار میشود و بعد از آن رانندگان برای تعیین خط رقابت میکنند. در روش دوم بعد از انجام یک تمرین پنجاه دقیقه ای مستقیما به سراغ تعیین خط میروند و بعد از آن یک تمرین پنجاه دقیقه ای و یک تمرین 85 دقیقه ای را در برنامه دارند.

تعیین خط

تعیین خط نیز به سه صورت انجام میگیرد

شکل اول: مخصوص پیست های کوتاه تر از 1.25 مایل

در مرحله ی سی دقیقه ای ابتدایی رانندگان سعی میکنند سریعترین زمان های خود را به ثبت برسانند. 12 خودرو به مرحله ی هفت دقیقه ای صعود میکنند و برای گرفتن خط یک با هم رقابت میکنند.

شکل دوم: مخصوص پیست های بیشتر از 1.25 مایل

در مرحله ی 25 دقیقه ای اول 24 ماشین سریع به دور دوم صعود میکنند. در این مرحله 10 دقیقه فرصت دارند تا بین 12 خودروی اول تایم بزنند. در مرحله ی پایانی 12 راننده برای کسب پول پوزیشن با هم رقابت میکنند.

شکل سوم: مخصوص دو پیست تالادگا و دیتونا است.

به دلیل شرایط خاص این دو پیست خودرو ها تک تک به پیست فرستاده میشوند و فرصت دارند سه دور را در پیست بزنند. دور اول گرم کردن خودرو. دور دوم تایم اصلی و دور سوم خنک کردن موتور. 12 خودروی سریع به دور دوم میروند و به همین ترتیب برای کسب خط یک با هم رقابت میکنند. بر اساس قوانین تیم ها در این دو پیست، ملزم به نصب صفحه ی محدود کننده بین کاربراتور و منیفولد خودرو های خود هستند. این صفحه ی فلزی باعث میشود هوای کمتری را به موتور میرساند و خودرو با سرعت کمتری به حرکت در می آید. این تغییرات به علت برخورد های خطرناک در این دو پیست ایجاد شد تا رانندگی ایمنی را برای رانندگان به ارمغان بیاورد. اما رانندگان راه مقابله با این محدودیت را یاد گرفته اند. اگر دقت کرده باشید مسابقات در این دو پیست بسیار نزدیک است. خودرو ها برای مقابله با درگ، درست پشت سر یکدیگر قرار میگیرند و از خلا پشت استفاده و اقدام به سبقت گیری میکنند.

صفحه ی محدودکننده ی هوا

مسابقات و امتیازگیری

مسابقات اسپرینت کاپ بعد از سری وانت و ایکسفینیتی برگزار میشود. در ابتدا، سرود ملی ایالات متحده خوانده میشود و نمایش هوایی هواپیما های جنگنده ی ارتش آمریکا بر فراز پیست انجام میگیرد. بعد از آن فرمان استارت داده میشود و ماشین ها پشت سر خودروی سرعت( که نقش سیفتی کار را دارد) وارد پیست میشوند . بعد از دو و یا سه دور گرم کردن شروع به شتاب گیری میکند و مسابقه آغاز میشود.

بر خلاف مسابقات فرمول یک، در ناسکار تیم ها مجاز به سوخت گیری مجدد هستند و میتوانند به انتخاب خود دو لاستیک چپ و یا راست خود را در یک توقف تعویض کنند. البته مثل تمام مسابقات اتومبیلرانی عبور از خط تعویض با سرعت کم صورت میگیرد و اگر راننده ی با سرعت بیشتری از خط تعویض عبور کند جریمه میشود و مجبور است یکبار حین مسابقه از پیت لین عبور کند.

با توجه به تغییرات این فصل و کاهش خودرو ها از 43 به 40 خودرو امتیاز گیری هم دچار تغییرات شد. راننده ی اول 40 امتیاز. راننده ی دوم 39 امتیاز و به همین ترتیب راننده ی چهلم هم 1 امتیاز کسب میکند. البته در هر مسابقه به راننده ی برنده 3 امتیاز به صورت پاداش داده میشود. هر راننده ای که بتواند یک دور رهبری را به نام خود ثبت کند نیز یک امتیاز و به راننده ای که بیشترین دور رهبری را داشته باشد هم یک امتیاز به صورت پاداش داده خواهد شد.

جدول قهرمانی

تا قبل از سال 2004 جدول رانندگان مثل فرمول یک بود و رانندگان میتوانستند قهرمانی خود را قبل از اتمام فصل حتمی کنند. همین باعث میشد که مسابقات اواخر فصل جذابیت نداشته باشد. ریزش نسبی مخاطب سازمان ناسکار را بر آن داشت تا سیستم جدیدی را برای معرفی قهرمان معرفی کند. این سیستم(chase) یا تعقیب نام دارد و شرح آن بدین صورت است. ناگفته نماند از همان سال تا کنون تغییراتی زیادی را در این سیستم شاهد بودیم. روشی که گفته خواهد شد، سیستم رسمی این مسابقات در سال 2016 است.

یک فصل ناسکار سری اسپرینت کاپ 36 مسابقه دارد. در 26 مسابقه ی ابتدایی فصل، رانندگان برای کسب برد با هم به رقابت میپردازند. بعد از آن 16 راننده که برد یا امتیاز بالاتری داشته باشد به مرحله ی بعد صعود میکند. اگر این بیست و شش مسابقه را کمتر از شانزده راننده بردند، اولویت صعود با رانندگانی است که امتیاز بالاتری داشته باشند.

شروع مرحله ی اول تعقیب

اکنون شانزده راننده به مرحله ی حذفی راه یافته اند. آن ها ملزم هستند که حاشیه ی خودروی خود و گلگیر عقب را به رنگ زرد تغییر دهند که از رانندگان دیگر تفکیک شوند. در این مرحله سه مسابقه در پیست های شیکاگو، نیوهمپشایر و دوور برگزار میشود.12 راننده ی برتر با برد و یا با برتری امتیازی به دور بعد صعود میکنند.

مرحله ی دوم.

به همین ترتیب سه مسابقه در پیست های شارلوت، کانزاس و تالادگا برگزار میشود و 8 راننده ی برتر با برد و یا برتری امتیازی به دور بعد میروند.

مرحله ی سوم

هشت راننده در سه پیست مارتینزویل، تگزاس و فینیکس با هم رقابت میپردازند و چهار راننده از قهرمانی خداحافظی میکنند و چهار راننده ی دیگر به مسابقه ی فینال راه می یابند.

مسابقه ی فینال

این مسابقه در پیست میامی هومستد برگزار میشود و راننده ی پیروز یا راننده ای که بهترین عملکرد را از جمع چهار راننده داشته باشد،قهرمان اسپرینت کاپ میشود.

پرچم ها

پرچم ها در ناسکار اندکی با فرمول یک متفاوت است. علاوه بر آن چون این پیست ها مثل فرمول یک پیچ های متعددی ندارند، چراغ های کنار پیست نقش مهمی در راهنمایی رانندگان ایفا میکند

پرچم سبز: به معنی آغاز مسابقه است. مارشال با تکان دادن این پرچم، ماشین رهبر را مجاز به شتاب گیری میکند. پروسه ی استارت مجدد بعد از اخطار یا پرچم زرد با این پرچم خاتمه می یابد.

پرچم زرد: رانندگان باید پس از دیدن این پرچم از سرعت خود کم کنند و پشت سر ماشین سرعت قرار بگیرند و منتظر شروع مجدد باشند. دور هایی که خودرو ها پشت ماشین سرعت میزنند بخشی از مسابقه به شمار می آید.

پرچم قرمز: این پرچم به معنی توقف کامل مسابقه است. میتواند به علت تصادف شدید یا باران در پیست باشد. بعد از پرچم قرمز رانندگان چند دور را در شرایط پرچم زرد میزنند و سپس به ادامه ی مسابقه میپردازند.

پرچم مشکی: این پرچم به معنی جریمه شدن رانندگان است. این جریمه میتواند توقف پنج ثانیه ای در پیت استاپ باشد و یا عبور از طول پیت. رانندگان باید در پنج دور به این پرچم واکنش نشان دهند.

پرچم مشکی با خط سفید: اگر راننده ای به پرچم مشکی توجه نکرد این پرچم را که به منزله ی کارت قرمز است را دریافت خواهد کرد و از دور مسابقه کنار گذاشته میشود. راننده باید در سریعترین زمان ممکن به این پرچم واکنش نشان دهد و ماشین خود را به گاراژ منتقل کند.

پرچم آبی با خط زرد: با توجه به نزدیکی رقابت در مسابقات ناسکار خودرو های لپ شده نقشی حیاتی را ایفا میکنند. به همین دلیل ، تسلیم به موقع مسیر از سوی آن ها به ماشین های سریعتر بسیار مهم است. این پرچم به راننده ی ماشین لپ شده دستور میدهد در اولین فرصت از سر راه ماشین های سریعتر کنار رود.

پرچم سفید: این نشان میدهد که رهبر مسابقه دور آخر خود را شروع کرده است. طبق قوانین گذشته اگر در دور آخر تصادفی رخ میداد، مسابقه ادامه پیدا میکرد اما در سال های گذشته این قانون عوض شده. اگر در دور آخر تصادفی اتفاق افتاد، مسابقه به اتمام میرسد و رهبر مسابقه در لحظه ی به وقوع پیوستن تصادف به پیروزی میرسد.

پرچم سبز و سفید: اگر در دور ماقبل پایانی برای مثال دور 99 از یک مسابقه ای با 100 دور پرچم زرد خارج شود، این شرایط به وجود می آید به این معنی که در پایان دور شروع مجدد، پرچم سفید خارج میشود. البته یک دور هم به مسابقه اضافه میشود. این اتفاق تا سه بار میتواند تکرار دهد. در شروع مجدد سوم اگر مشکل پیش بیاید، مسابقه متوقف شده و ماشین جلوتر به عنوان پیروز معرفی میشود.

پرچم شطرنجی: این پرچم مثل تمام رشته های دیگر موتوراسپورت معنی اتمام مسابقه را منتقل میکند.

پرچم مسابقات ناسکار

ناسکار در شرایط بارانی

اگر قبل از شروع مسابقه باران شروع و سپس قطع شوند. خشک کنندگان پیست یا جت درایر ها به سرعت وارد عمل میشوند و پیست را خشک میکنند. اما اگر در حین مسابقه باران شروع به بارش کند، مسابقه متوقف میشود و در صورت قطع شدن باران و پس از خشک کردن پیست دوباره مسابقه از سر گرفته میشود. چون لاستیک های این خودرو ها برای شرایط بارانی مناسب نیستند. البته در پیست های جاده ای مسابقه در حین بارش باران هم برگزار میشود ولی در پیست های بیضی مسابقه متوقف میشود و اگر پنجاه درصد از مسابقه طی شده باشد، خودروی رهبر به عنوان راننده ی پیروز معرفی میشود.