فرمول یک ایران – سری مسابقات موتو جی‌پی از سال 1949 در حال برگزاری است که شامل 3 کلاس موتو 3، موتو 2 و موتو جی‌پی می‌شود.
این سه کلاس به هم پیوسته هستند یعنی اینکه معمولا موتور سواران پس از کسب رده ها خود در موتو 3 توسط تیم های موتو 2 به خدمت گرفته می‌شوند و همچنین راننده های موتو 2 به موتو جی‌پی می‌روند که بالاترین رده مسابقات موتورسواری در جهان محسوب می‌شود.
پیشرانه موتور های موتو جی‌پی
در سال 2010 موتور های موتو 2 که دارای پیشرانه 250 سی‌سی دو زمانه بودند با پیشرانه 600 سی‌سی چهار زمانه جایگزین شدند.همچنین در سال 2012 پیشرانه 12 سی‌سی دو زمانه موتور های موتو 3 با پیشرانه 250 سی‌سی چهار زمانه تعویض شد. در کلاس موتو جی‌پی هم که در همان سال پیشرانه 800 سی‌سی چهار زمانه موتور ها دارای حجم 1000 سی‌سی یا یک لیتر شد که جذابیت مسابقات را بیشتر می‌کرد. امروزه در هر 3 کلاس شاهد پیشرانه های 4 زمانه اما در حجم های مختلف هستیم.
البته در طول تاریخ تغییرات پیشرانه ها به قدری زیاد بوده که شرح کامل آن در این مقاله نمی‌گنجد.
موتورسواران و تیم ها
در فصل جاری (2016) رقابت های موتو جی‌پی شامل 11 تیم و 21 موتوسوار است است که در این بین همه تیم ها 2 موتوسوار دارند بجز تیم LCR Honda که بدلیل کمبود بودجه با یک موتورسوار در رقابت ها شرکت می‌کند.
البته تعداد تیم ها و همچنین موتوسواران در طول چند سال متغیر است هر ساله ممکن است به تعداد تیم ها کم شود یا به آن ها اضافه شود.
رانندگان موتو جی‌پی فصل 2016
یک آخر هفته در موتو جی‌پی چگونه سپری می‌شود؟
یک گرندپری موتو جی‌پی در 3 روز و در 3 کلاس موتو 3، موتو 2 و موتو جی‌پی برگزار می‌گردد. در روز جمعه تیم ها دو نوبت تمرین دارند که به ترتیب اول کلاس موتو 3 سپس موتو 2 و موتو جی‌پی تمرین خود را آغاز می‌کنند.
در روز جمعه در هر سه کلاس شاهد برگزاری تمرین های اول و دوم تیم ها هستیم؛ این کار برای دستیابی به تنظیمات مطلوب پیست انجام می‌شود.
روز شنبه با تمرین سوم آغاز می‌شود و در ادامه با تعیین خط به پایان می‌رسد. در ادامه نحوه برگزاری تعیین خط را مفصل توضیح خواهیم داد. البته در کلاس موتو جی‌پی در این روز تمرینی به عنوان تمرین چهارم وجود دارد که در حکم گرم کردن برای تعیین خط برگزار می‌شود و به طور کلی اهمیت چندانی ندارد.
در روز یکشنبه هم مسابقه اصلی برگزار می‌شود که رقابت اصلی موتورسواران با یکدیگر در آن روز انجام می‌گیرد.
نحوه برگزاری تمرین و تعیین خط
به طور کلی فلسفه برگزاری تمرین ها در تمام رشته های موتوراسپورت دستیابی به تنظیمات مناسب پیست مورد نظر است، این سیستم کم و بیش در تمام رشته های موتوراسپورت وجود دارد.
تمرین های موتو جی‌پی به طور متغیر بسته به کلاس و روز تمرین بین 30 تا 45 دقیقه زمان دارند. معمولا تمرین های اول و دوم طولانی ترین تمرین ها هستند.
تعیین خط در موتو جی‌پی در دو مرحله انجام می‌شود که سیستمی شبیه به فرمول یک دارد اما در کلاس های موتو 2 و موتو 3 در یک مرحله تعیین خط انجام شده و به پایان می‌رسد.
چگونگی انجام مسابقه و نحوه امتیازگیری
در شروع مسابقات موتو جی‌پی استارت خوب اهمیت زیادی دارد. در هر خط استارت 3 موتور سوار قرار دارند که بر خلاف فرمول یک است که در هر خط دو راننده قرار می‌گیرند. در کلاس موتو جی‌پی رانندگان در 7 خط قرار می‌گیرند اما در موتو 2 و موتو 3 با توجه به تعداد بیشتر موتورسواران تعداد خطوط استارت بیشتر است.
طول یک مسابقه موتو 3 در حدود 100 کیلومتر است در کلاس موتو 2 این طول به 105 و در موتو جی پی به 115 کیلومتر می‌رسد. البته مقدار مقداری تلرانس دارد.
معمولا از شروع مسابقه موتو 3 تا پایان مسابقه موتو جی‌پی حدود 4 ساعت زمان سپری می‌شود. این سه مسابقه پشت سر هم برگزار می‌شوند به طوری بین یک مسابقه تا مسابقه بعدی زمان کوتاهی وقفه وجود دارد.
در پایان مسابقه 3 موتورسوار برتر بر روی سکو می‌روند و مابقی موتورسواران هم طبق جدول زیر امتیاز کسب می‌کنند.
| رده | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| امتیاز | 25 | 20 | 16 | 13 | 11 | 10 | 9 | 8 | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 |
نکاتی که شاید ندانید…
شاید فکر کنید چگونه موتوسواران با سرعت بالا به زمین می‌خورند اما تنها چند ثانیه بعد بر روی دو پای خود می ایستند. در واقع برای اینکه ایمنی در موتوراسپورت به این حد برسد رانندگان و موتورسواران زیادی جان خود را فدا کرده اند.
امروزه در لباس موتورسواران کیسه های پر از هوا وجود دارد تا جلوی برخورد های شدید را بگیرد، چیزی شبیه کیسه های حبابداری که ما حباب هایش را می‌ترکانیم. البته این لباس در حد امکان با اصول ایرودینامیکی سازگاری پیدا کرده تا اصطکاک زیادی با هوا نداشته باشد.
در عمل یک موتور موتو جی‌پی از ماشین فرمول یک سریع‌تر است اما این برتری در سرعت چگونه است؟
موتورسوار می تواند در دور اول با اختلاف از ماشین فرمول یک سبقت بگیرد زیرا که موتور وزن سبک تری دارد و شتاب بیشتری هم می‌گیرد، اما این برتری حدود 3 تا 4 دور بیشترین دوام نمی‌آورد. ماشین فرمول یک بدلیل چسبندگی بیشتر در سر پیچ ها و سرعت زیادتر خود در گذر از پیچ ها به موتور می‌رسد و در پایان دور سوم یا چهارم از موتورسوار سبقت می‌گیرد.
حرف آخر
در سال های اخیر با توجه به تغییرات مکرر قوانین در فرمول یک، موتو جی‌پی از لحاظ جذابیت رتبه بالاتری نسبت به این رشته دارد. اگر شما هنوز موفق به دیدن یک مسابقه موتو جی پی نشدید این لذت را از خود دریغ نکنید به شما قول می‌دهم تماشای آن لذت بیشتری را نسبت به فرمول یک برایتان فراهم کند.
در ادامه شما می‌توانید موتو جی‌پی را از منابع زیر دنبال کنید؛ همچنین اگر سوال دیگری در مورد این رشته دارید می‌توانید در قسمت نظرات آن را مطرح نمایید تا من و همکارانم پرسش شما را پاسخ گو باشیم.
بخش موتو جی‌پی سایت فرمول یک ایران
هیجانش نصف فرمول یکه
اتفاقا دوبرابره فرمول یکه
شاید چون راننده ها رو نمیشناسی میگی هیجان نداره
مسابقه که استارت میخوره اصن نمیتونی بگی کی میبره
کوچکترین اشتباه هم تاوانش ret شدن از مسابقس
خدایی خیلی رقابتشون نفس گیره
میشناسم و شبیه ساز کنسولیش رو هم دارم.تماشا هم میکنم ولی حال نمیده?
به درک ک نگاه نمیکنی
سلام
من واسه این میگم هیجانش بیشتره، چون که اولا تیم های موتو برتری مطلق ندارن،
و اینکه ممکنه یه مسابقه جک میلر ناشناس بیاد و برنده بشه
فرمول یک به جای خود، اما به عقیده من این سال های فرمول یک، مرسدس قدرت مطلق بوده و هر مسابقه ای که یکی از مرسدس ها افتاده جلو دیگه تقریبا تا آخرش همون رده اول مونده
اما داخل یک مسابقه موتو جی پی بیش از 5 بار رده اول جا به جا میشه
در اخر میگم که همه اینها بر اساس علاقه اس و هر کس به یه چیزی علاقه داره
من هم نظرم کاملا مثل شماست اقای شفیعی
فرمول یک واقعا حوصله سربر شده از الان میدونیم همیلتونه یا روزبرگ برنده مسابقه بعده اما همینطور که گفتین در موتوجی پی جک میلر هم شانس قهرمانی رو داره
امیدوار باشیم با تغیر قوانین فرمول یک این برتری مهندسی خسته کننده مرسدس تموم شه
یک سوال دیگه اقای شفیعی انتخاب لاستیک ها در موتو جی پی به چه صورته
مثلا مثل فرمول یک لاستیک های تعیین خط باید واسه مسابقه استفاده شن؟
سلام
در پاسخ به سوالتون باید بگم که به طور کلی در موتو جی پی آزادی تیم ها و موتورسوارا بیشتره، و واسه لاستیک هم الزامی به استفاده از لاستیک که به کار رفته توی تعیین خط نیست. به انتخاب خودشون میتونن هر نوع لاستیکی که دوست داشتن واسه جلو و عقب به کار ببرن
موتو جی پی خیلی هیجانش بیشتره ولی نمیدونم بعد از رفتن رسی هم همینقدر هیجان داره یا نه
یاماها افتاده توچاه اماانصافا عشق یعنی دوکاتی -ولنتینو
البته الآن تو یاماها هست کاش ازدوکاتی نمیرفت